FOTOPROTEKCJA – CHROŃ SKÓRĘ NIE TYLKO W SŁONECZNE DNI !
STARZEJMY SIĘ POWOLI
Słońce odgrywa istotną rolę w życiu człowieka, jest naturalnym źródłem energii. Dobroczynnym efektem jego działania jest aktywacja wytwarzania witaminy D3, zwiększona produkcja serotoniny (odpowiada za nasz nastrój, zwana hormonem szczęścia) i melatoniny (reguluje cykl snu i czuwania).
Niestety słońce jest źródłem promieniowania ultrafioletowego, które wpływa na przyspieszenie procesów starzenia się skóry, fotokancerogenezy i fotoimmunosupresji. Wyróżniamy trzy zakresy promieniowania UV: UVA, UVB i UVC.
- Promieniowanie UVC – charakteryzuje się najkrótszą długością fali (do 290 nm) jest najbardziej niebezpieczne, ale nie dociera do ziemi, pochłaniane jest przez warstwę ozonową atmosfery.
Do człowieka dochodzi promieniowanie UVA i UVB.
- Promieniowanie UVB (długość fali 290 nm – 320 nm) – na powierzchni Ziemi dociera 5 % promieniowania UVB. Najsilniejsze natężenie jest latem od godziny 10:00 do 15:00. Ulega absorpcji do najpłytszych warstw naskórka. Pod wpływem promieni UVB w warstwie rogowej wytwarzana jest melanina nadając skórze zabarwienia, ale też powoduje poparzenie, a rumień jest już widoczny po 12-24 godzinach od ekspozycji na słońcu. Wywołuje bezpośrednie uszkodzenia DNA komórek, przyczynia się do mutacji komórek, czego przyczyną może być powstawanie komórek nowotworowych.
- Promieniowanie UVA ( długość fali 320 – 400 nm) – do Ziemi dociera 95 % promieniowania UVA. Jest aktywne przez cały rok, równe natężenie w ciągu roku i dnia. Przenika przez szyby okienne i ubrania. Dociera głęboko, aż do skóry właściwej, uszkadza włókna kolagenowe i elastynowe. Jest odpowiedzialne za fotostarzenie, odczyny fitotoksyczne i fotoalergiczne oraz nowotwory skóry
W celu zmniejszenia niebezpieczeństwa związanego z negatywnym działaniem promieni UV jest stosowanie odpowiedniej ochrony i pielęgnacji. Krem z filtrem przeciwsłonecznym to podstawowy produkt ochronny, który powinniśmy stosować przez cały rok. Filtry ochronne są to związki chemiczne, które są zasadniczymi składnikami kosmetyków fotoprotekcyjnych. Najczęściej kosmetyki dostępne na rynku w swoim składzie posiadają filtry chemiczne i fizyczne (mineralne). Pierwszą grupę stanowią związki organiczne, które wykazują zdolność absorbowania promieniowania UV. Wnikają w głąb naskórka pochłaniając energię światła słonecznego, zamieniając je w ciepło. Wykazują działanie przeciwutleniające i likwidują wolne rodniki. Często stosowane filtry chemiczne to m.in. benzofenony, Eusolex 6300, Octokrylen, Parsol 1789, Tinosorb M. Natomiast filtry fizyczne stanowią rodzaj płaszcza na naskórku i działają na zasadzie odbicia promieniowania UV. Chronią zarówno przed promieniowanie UVA jak i UVB. Ich cząsteczki są na tyle duże, że nie mają zdolności wnikania w głąb naskórka. W przemyśle kosmetycznym udoskonalono formuły, dlatego już nie mamy problemu z nieestetycznym bieleniem skóry. Najszersze zastosowanie wśród filtrów fizycznych znajdują ditlenek tytanu oraz tlenek cynku. Wzbudzają one pewne kontrowersje, opublikowano wiele prac, które potwierdziły brak zagrożenia wykazując nie przekraczanie substancji do żywych warstw naskórka. Inne badania wykazały, że składniki te mogą się kumulować w mieszkach włosowych. Nanocząsteczki ditlenku tytanu oraz tlenku cynku wykazują niską toksyczność i są dobrze tolerowane przez skórę i rzadko wywołują reakcję nadwrażliwości. Ryzyko związane z przeznaskórkową penetracją substancji dotyczy przede wszystkim dzieci (skórą jest cieńsza niż u osoby dorosłej, osób z dermatozami oraz u osób starszych.
Naturalne składniki, które mają zdolność pochłaniania promieniowania UV:
Masło kakaowe, masło Shea, olej z pestek malin, olej z nasion marchwii, olej z kiełków pszenicy, olej z avokado, olej makadamia, ekstrakty roślinne, m.in. z kocanki pisakowej, rumianku lekarskiego, z zielonej herbaty, kruszyny europejskiej, pieprzu długiego, szafranu.
Filtry przeciwsłoneczne są niezbędnymi składnikami preparatów kosmetycznych. Chronią nas przez cały rok przed promieniowaniem UV. Jednak nie dajmy się zmanipulować producentom, którzy zapewniają nas o stuprocentowej ochronie przed promieniowaniem słonecznym. Protektory powinniśmy aplikować co 2-3 godziny, 15 – 20 minut przed ekspozycją. Producenci często zaniżają ilość czynników ochronnych w preparatach, przykładowo preparat o faktorze 50 może mieć w rzeczywistości niższą ochronę. Aby ochrona była skuteczna nakładamy grubą warstwę preparatu. Korzystanie ze słońca nie musi być szkodliwe – potrzeba jedynie 15 minut przebywania dziennie na słońcu, by zapewnić sobie odporność skóry na promienie słoneczne i oczywiście wytworzenia cennej dla nas witaminy D3. Chrońmy naszą skórę przez cały rok zapobiegając starzeniu się skóry !
Marietta Kamińska, Kosmetolog – Gdańska Klinika Urody